Kesseler-Van der Klauw, An, De Wolf, Alex
Het grote opa- en omaboek : verhalen en gedichten voor grootouders en kleinkinderen
Dit boek biedt grootouders en kleinkinderen een vijftigtal prozateksten en 24 gedichten over hun beider leefwereld. De teksten zijn gegroepeerd in zes hoofdstukken, die telkens een ander thema aansnijden: het warme en plezierige samenspel tussen grootouders en kleinkinderen, de herinneringen van oude mensen en van hun kleinkinderen aan hen, de plek in de natuur waarmee opa of oma zich verbonden voelt, wat grootouders doorgeven aan hun kleinkinderen, de sterke oma's en opa's van vandaag en de koude winters uit hun jeugd. Er zijn makkelijke voorleesteksten bij, verhalen en gedichten voor beginnende lezertjes maar ook heel wat voer voor kinderen tot ongeveer tien jaar. Onder de zesenvijftig auteurs zitten heel wat bekende namen uit binnen- en buitenland onder wie Annie M.G. Schmidt en Roald Dahl.
Elke bundeling is natuurlijk een keuze. In dit geval lijkt die erop gericht een zo breed mogelijk scala van verhalen en gedichten aan bod te laten komen. Zo gaan lang niet alle teksten over sterren van oma's en hemelse opa's. Er zijn ook droeve verhalen over een demente oma of een lastige opa die toch soms lief is. Er is een treurige migrantenoma die het liefst terug naar Turkije wil, maar ook een opa als een reuzencadeau. Of een verlamde opa die niet meer kan spreken en niemand herkent tot zijn kleinzoon hem met veel geduld en liefde weer wat leert lopen en praten. En dan is er nog die ongelukkige opa die een oma had die niet lief was, of die oma in het ziekenhuis die zo blij is dat het beertje van haar kleinkind haar gezelschap mag houden.
Grootouders leren in dit boek zichzelf beter kennen én bekijken met kinderogen. Echt flauwe verhalen, waarin de ouderdom opgeleukt wordt en de band tussen kinderen en hun grootouders van marsepein en stroop is, vind je niet. Des te talrijker zijn de aangrijpende verhalen zoals dat van het kind dat zijn ouders leert dat je een oma niet zo snel in het rusthuis moet stoppen en vooral Graig Stretes verhaal over de stervende opa van de indiaanse Kleine Donder. Het grote opa- en omaboek is een warm en soms aangrijpend boek, zonder sentimentaliteit maar wel met diepe gevoelens. Het is tegelijk een stimulerend boek voor grootouders, een leerrijk boek voor ouders en een leuk en soms treurig boek voor kinderen. Kinderen vanaf acht jaar kunnen dit boek zeker zelf lezen, voor de jongeren zitten er heel wat voorleesverhalen bij, die opvallen door de vele dialogen, die het voorlezen een stuk prettiger maken. Ze klinken levensecht en soms zitten er ook leuke vondsten bij als kleine kinderen aan het woord zijn. Bovendien passen de talrijke tekeningen in het boek uitstekend bij de tekst en ze nodigen uit tot praten over de mooie en de pijnlijke dingen in het verhaal. Ziekte en dood worden niet weggemoffeld, maar tegelijk ontbreken ook geluk, genegenheid, bewondering en dankbaarheid niet. Zeker een aanrader voor grootouders, die er meteen mooie voorleesteksten in vinden, soms leuk, soms met een scherp randje, soms met weemoed, maar meestal met hopen liefde en veel geluk, klein en groot.
De Graef, Herman


[Herman De Graef] Verberg tekst

In kinderboeken, voorleesverhalen en gedichten, komen grootouders regelmatig voor. De samenstelster van dit boek heeft een keuze gemaakt uit deze verhalen en gedichten die door voornamelijk bekende Nederlandse auteurs zijn geschreven in de afgelopen veertig jaar. Ze zijn gebundeld in thema’s, b.v. de betekenis van de relatie tussen de grootouder en kleinkind voor beiden, de dood, de betekenis van de natuur, het doorgeven van tradities. Elk thema wordt ingeleid door de samenstelster. Deze inleidingen hebben een zware melancholische toon. Het grootste deel van de verhalen en gedichten bespreekt situaties waarin de grootouder erg oud is en verminderde geestelijke of lichamelijke vermogens heeft. De vitale oppasopa’s en -oma’s van deze tijd komen nauwelijks aan bod. Het boek is geïllustreerd met vlot getekende zwartwittekeningen die slordig met grijze waterverf zijn ingekleurd. Een opa- en omaboek dat ook voor de opa’s en oma’s zelf aardig is om te lezen. Achterin is een bronvermelding opgenomen. Voorlezen vanaf ca. 5 jaar. Verberg tekst

De samenstelster An Kesseler-van der Klaauw is niet aan haar proefstuk toe. Eerder maakte ze verhalenbundels voor oudere kinderen als ‘Sta eens even stil’ en ‘De feesten van het jaar’. Deze dikke bundel richt zich tot grootouders en hun kleinkinderen vanaf vier jaar. In een inleiding motiveert ze het als volgt: ‘De magie van het verhaal is een van de dingen die grootouders én kleinkinderen goed aanvoelen. Uit eigen ervaringen als oma weet ik hoe leuk kleinkinderen het vinden als je ze over vroeger vertelt of verhalen voorleest … Op mijn zoektocht door de jeugdliteratuur … kwam ik veel verschillende facetten van ‘grootouderschap’ tegen. Door al die verhalen geef je kinderen als het ware een stuk geschiedenis door.’ De inleiding als geheel is een lezenswaardig pleidooi voor voorlezen. In zes hoofdstukken zijn maar liefst 82 verhalen opgenomen van ‘klassieke’ auteurs als Roald Dahl, Guus Kuijer, Willem Wilmink, Annie M.G. Schmidt, Laura Ingalls Wilder, en hedendaagse Nederlandse en (minder) Vlaamse schrijvers als Imme Dros, Edward van de Vendel, Ed Franck, Rindert Kromhout, Hans Hagen … Er zijn verhalen en gedichten. De verhalen zijn onder volgende thema’s gebundeld: 1. Grootouders en kleinkinderen een samenspel vol warmte en plezier; 2. Herinneringen blijven; 3. Toch zijn de bossen sinds die tijd wat kaal; 4. Grootouders geven dingen door; 5. Opa, hou je het nog vol? en 6. Vroeger … waren de winters nog koud. De verhalen en gedichten zijn geschikt voor kinderen van 4 tot 10 jaar. Er is een uitvoerige bronvermelding. Deze bundeling is een aanrader voor elk oma- en opahuis en is bijzondere bruikbaar tijdens de Voorleesweek.

Verberg tekst