Londenaar Philip Norman heeft iets met het woord 'definitief'. Bijna dertig jaar geleden leverde hij met Shout de naar eigen zeggen "definitieve biografie over The Beatles" af. Dat boek is door de tijd ingehaald, en correctere en completere werken van Mark Lewisohn, Bob Spitz en Ian McDonald hebben ondertussen het licht gezien. Of deze Lennonbiografie 'definitief' is, moet nog blijken. Degelijk en grondig is ze in elk geval wel.

Norman is een Beatle-expert die het leven van John Lennon door en door kent. Hij heeft nauwkeurig onderzoekswerk verricht, en nergens kan je hem op feitelijke fouten betrappen. Norman interviewde dan ook alle belangrijke nog levende personen uit Lennons leven, waaronder Lennons weduwe Yoko Ono, Paul McCartney en producer George Martin. Het interview met Lennons zoon Sean vormt een aparte, overbodige coda in het boek. Norman concentreert zich op de mens achter de muzikant Lennon. De sociale en familiale achtergrond van Lennon vormt, voedt en inspireert de latere artiest, maar achtervolgt en bespookt hem evenzeer. De auteur schetst de ex-Beatle genuanceerd als stoer en cynisch, maar ook kwetsbaar en onzeker. Lennon is niet de onaantastbare god uit de hagiografieën, maar evenmin de misogyne klootzak uit de ranzige boulevardbio's. Dat gevoel voor nuance heeft er waarschijnlijk toe geleid dat Lennons weduwe Yoko Ono zich ondanks haar initiële medewerking van het boek heeft gedistantieerd.

Wel jammer is dat de auteur nergens nieuwe ideeën of interpretaties levert. Dat is natuurlijk moeilijk bij dit leeggeplunderde onderwerp, maar dan moet je dat op voorhand ook niet aankondigen. Over het niet-verwerkte verlies van zijn moeder en zijn daardoor onderdrukte oedipale reflexen, lazen we al eerder. Lennons vermeende homoseksualiteit ? die de auteur afleidt uit de reis die Lennon ooit maakte met Beatlesmanager Brian Epstein en zijn haat-liefdeverhouding met Paul McCartney ? kan de auteur evenmin hard maken. Het boek ontkomt overigens niet aan de vloek die rust op elke poging om individuele biografieën van de siamese Beatletweeling te schrijven: hoe kun je het over het creatieve genie van Lennon hebben als je het aandeel van de even geniale McCartney minimaliseert? Vervelend is ook dat er bij de vertaling een aantal fouten in de tekst zijn geslopen. Zo heet George Harrisons biografie niet Me Mine, maar wel degelijk I Me Mine. En 'Your bird can sing' is nog steeds 'And your bird can sing'. Detailkritiek, maar wie zijn eigen werk 'definitief' noemt, moet beter doen.

Toch is dit boek meer dan de moeite waard. Door de trefzekere, sobere, nergens hijgerige stijl neemt Norman de lezer mee in de rollercoaster van Lennons leven tot ene Mark David Chapman daar een abrupt einde aan maakt. Waarna het boek ook gewoon stopt. Hoe Yoko Ono de nalatenschap van Lennon nadien heeft uitgemolken, komt gelukkig niet meer aan bod. [Wouter Bulckaert] Verberg tekst

De auteur schreef eerder Shout*, de 'definitieve' biografie over de Beatles. Ongeveer een kwart eeuw later heeft hij zijn aandacht gericht op het belangrijkste bandlid, John Lennon. Norman neemt ruim de tijd en begint bij de voorouders van Lennon. Hij schetst ruimschoots Lennons jeugd in Liverpool, waaruit later natuurlijk allerlei zaken kunnen worden verklaard. Zo is er de relatie met zijn moeder Julia, die hem door ‘tante Mimi’ laat opvoeden, zijn vader Freddie, die John in de steek zou hebben gelaten, de omgeving waar hij opgroeit enz. Al snel begint John muziek te maken en vooral het deel van het boek waarin Norman de geschiedenis van de Beatles beschrijft (eerste optredens in Hamburg, de Beatlemania, het veroveren van Amerika) zijn meeslepend om te lezen. Na de breuk met de Beatles komt het deel van Johns solocarrière en zijn relatie met Yoko Ono aan bod. Daarmee helpt Norman veel mythes de wereld uit over John en Yoko. Het is vreemd dat Yoko Ono, die wel meewerkte aan het boek, het niet heeft geautoriseerd. Lennon komt naar voren als een mens van vlees en bloed met goede en slechte kanten, maar ook als een geniale, getormenteerde kunstenaar. Het kloeke boek is wat aan de lange kant, maar maakt de pretentie van 'definitief' daardoor waar. Met 2 katernen foto's en register. Verberg tekst