Een spectaculaire sisser

Moeilijker te catalogeren is het debuut van Zita Theunynck (°1991), reclamemaakster, fervent blogster en journaliste bij Charlie Magazine. Is het een liefdesroman of een studentikoos coming-of-ageverhaal?

Het wordt spectaculair. Beloofd dingt alleszins mee naar de prijs voor opvallendste boektitel. En ook als je deze roman openslaat, mikt Theunynck met typografische spielereien op een wow-effect. Dat mag het zicht op de inhoud niet vertroebelen. Theunynck vertelt het geaccidenteerde liefdesverhaal van de jonge Leonard en Anna, dat zich afspeelt tegen een grotendeels Antwerps decor. De vonk ontbrandt zomaar aan een supermarktkassa.

Eerst krijgen we een lading van 23 brieven van Leonard voorgeschoteld die hij Anna de voorbije maanden in zijn verliefdheidsroes schreef en die zij bewaarde in een exemplaar van Never Let Me Go van Kazuo Ishiguro. Ze laat ze achteloos rondslingeren in een TGV naar Montpellier en via haar medepassagiere krijgen wij ze te lezen. Spectaculair zijn de epistels niet, veeleer gezapig. Ze laten vooral veel te raden over.

In het tweede gedeelte schuift Theunynck ze ons opnieuw voor de kiezen, dit keer mét tekst en uitleg. En dan blijkt het verhaal net iets anders in elkaar te zitten (en bovendien minder frivool) dan je eerst zou vermoeden. De lezer mag zelf een en ander bij elkaar puzzelen.

Theunynck toont geregeld flitsen van schrijftalent, maar heeft haar debuut opgetuigd met een nodeloos stremmende structuur. Dit dunne, naar chicklit neigende verhaal verlangt meer eenvoud. Ook de sloganeske fratsen met uitvergrote zinnen stellen de welwillendheid op de proef. 'Ik heb de liefde liefgehad', zo zou je het leidmotief van deze roman kunnen omschrijven.

Allemaal goed en wel, maar dit debuut is te vroeg voor de leeuwen geworpen. Daar kan de blurb van Herman Brusselmans op de achterflap niets aan veranderen.

Verberg tekst

Anna en Leonard, twee prille twintigers, staan samen aan de kassa van een grootwarenhuis. ‘Nadat je je linguini, nectarines, champignons, venkel en de rest van je boodschappen op de transportband had gegooid,’ schrijft Leonard haar de dag nadien in een brief, ‘gooide je mij erbij.’ En niet eens zachtjes. Zita Theunyncks debuutroman Het wordt spectaculair. Beloofd gaat over de liefde tussen Anna en Leonard. Of gaat hij eerder over psychische verwarring, twijfel, zelfhaat en daardoor net over de onmogelijkheid van die liefde?

In het begin van het boek stapt Anna van de TGV in Montpellier. Waarom ze daarnaartoe is gereisd, weet je niet. Alleen dat ze haar exemplaar van Kazuo Ishiguro’s Never Let Me Go op de trein is vergeten, samen met de 23 brieven die Leonard haar over een periode van een paar maanden heeft geschreven en die ze in het boek bewaarde. De vrouw die in haar coupé tegenover haar zat, neemt daarna het boek op en opent de brieven. Wij lezen over haar schouder mee in Leonards schrijfsels, die een gelukkige tijd laten vermoeden. Dan gaat Theunynck terug naar die kassa in het grootwarenhuis en krijg je Leonards brieven nóg een keer te lezen, maar nu ingebed in hun context, waardoor ze een heel ander verhaal vertellen.

Het wordt spectaculair. Beloofd is geen glijbaan van een roman. Het verhaal gaat heen en weer, twee stappen vooruit, eentje achteruit, net als de relatie tussen Anna en Leonard. Beiden hebben immers niet het gelukkigste verleden. Anna’s vader vertrok zonder iets van zich te laten horen toen ze zes was. Haar moeder stierf zeven jaar later. En ook Leonards moeder is dood. Hij woont nu samen met zijn vader en zijn kleine zusje Klara. Het zijn omstandigheden die hun weerslag hebben op het denken en voelen van de twee hoofdpersonages. Spreken wordt er niet makkelijker door, precies zeggen wat ze bedoelen nog minder. Theunynck slaagt er perfect in die emotionele onwennigheid weer te geven in de vele levensechte en overtuigende dialogen die ze haar personages in de mond legt. Soms zijn een paar woorden genoeg om iets duidelijk te maken, toont ze. Soms is zelfs stilte genoeg.

****

Vrijdag, 272 blz., € 19,95.

Verberg tekst

Tijdens een treinreis verliest Anna een boek met brieven van Leonard. Vervolgens komen de brieven terug en lees je ze dus twee keer. Maar de tweede keer ken je de personages en omstandigheden en blijken de brieven een andere betekenis te hebben. Leonard is hartstochtelijk verliefd op Anna, maar Anna lijkt de boot af te houden. Wat haar beweegredenen zijn komt pas helemaal aan het einde tevoorschijn en dan zou je het boek opnieuw willen lezen omdat het hartverscheurend is. Het is een liefdesroman maar toch niet helemaal. Zowel Leonard als Anna heeft de nodige problemen gehad en durven zich nauwelijks over te geven aan de ander uit angst afgewezen te worden. Er is veel aandacht voor eten; Leonard vindt vrouwen die eten aantrekkelijk hoewel Anna er alles aan doet om zo onaantrekkelijk mogelijk te eten. Het is een vreemd en fascinerend debuut dat vraagt om opnieuw gelezen te worden. De Vlaamse schrijfster heeft samen met haar zus een blog, 'Emoshit'.